Onno Dwars – CEO van Ballast Nedam Development
Welk Heilig Huisje signaleer jij dat verandering of innovatie in de bouw vertraagt?
De bouw- en vastgoedsector krijgt niet zelden te maken met verwijten. Verwijten die voortkomen uit een georkestreerd systeem van kostenreductie in plaats van opbrengstenoptimalisatie. Samengevat houden we vast aan het verleden, in plaats van acteren voor de toekomst, simpelweg uit angst voor wat het ons zal opleveren. We weten allemaal waar het naartoe moet met de maatschappij, maar passen naar mijn mening nog niet genoeg toe en daar wil ik verandering in brengen. Er bestaan oneindig veel excuses om iets niet te doen. Of het nu gaat om circulariteit, CO2-uitstoot, gezonde verstedelijking, flora en fauna-herstel: wij kunnen als sector voorlopen. Ondertussen wordt inactiviteit met slappe excuses omkleed, zoals: het is te duur, we hebben nog voldoende tijd, het moet niet te snel gaan, het moet stapsgewijs, we moeten eerst pilots uitvoeren, enzovoorts.
Het grootste heilige huis in onze sector is dus dat we wél weten hoe het moet, maar er een heilig huisje in stand gehouden wordt opgebouwd uit stenen van slappe excuses.
Hoe groot is het effect van dat Heilig Huisje op vooruitgang en innovatie?
Extreem groot. De regels en kaders moeten de toekomst faciliteren en niet de schade van het heden minimaliseren voor toekomst. Zolang we dat niet anders inrichten, blijven we echte innovatie in de kiem smoren.
Een concreet voorbeeld daarvan is hoe we omgaan met flora en fauna. Onze regels en kaders zijn nu alleen maar gericht op het beperken en voorkomen van schade in plaats van dat we werken aan herstel. Regeneratief denken, is in dit kader een mooi gedachtegoed.
Waarom is schade neutraliseren goed genoeg?
We hebben het zover afgebroken met elkaar in het verleden: de enige juiste minimale eis zou natuurlijk volledig herstel en misschien een wederopbouw moeten zijn van wat verloren is gegaan. We weten wat we doen en gedaan hebben: waarom dan zo slap ambitieloos? Als we de ambities zetten waar ze horen, stimuleer je innovatie pas écht, met een grotere ambitie is het ondenkbare mogelijk en ontstaat er door vraag en aanbod vanzelf een sluitende businesscase.
Welke kansen zie je voor de sector als dat Heilig Huisje niet in de weg zou staan?
Dan worden we een groeisector! We beseffen in onze sector te weinig dat we de belangrijkste sector zijn voor bijna alle grote maatschappelijke thema’s: herstel economie, klimaatakkoord, gezondheid, versnellen door woningnood, betaalbaarheid enzovoorts. Wanneer we die beperkende, op het verleden gestoelde kaders vervangen voor nieuwe, toekomstgerichte kaders, ontsluit je op al die domeinen enorme kansen voor de bouw- en vastgoedsector.
De gebouwde omgeving is het decor van ons leven en bepaalt in grote mate ons welzijn. Dat (h)erkennen we binnen en buiten de sector onvoldoende en daarmee ontnemen we ons zelf veel kansen. Dus ook op een misschien niet zo voor de hand liggend domein als gezondheid.
Waar medicijnen curatief voor onze gezondheid werken, werkt de gebouwde omgeving preventief.
De zon die naar binnen schijnt, het groen waar we mee te maken krijgen en de kwaliteit van de lucht die we inademen. Wanneer we met een frisse blik naar de gebouwde omgeving kijken en ons bewust worden van die kansen én verantwoordelijkheid, ontstaat er iets moois.
Wat is de eerste noodzakelijke stap om dat Heilig Huisje af te breken?
De wensen van de toekomst definiëren. Dat betekent radicale ambitieverandering. Een ambitie van meer in plaats van minder of neutraal. Het zou goed zijn als er een groep zou komen van mensen en bedrijven die de stippen achter de horizon zetten en zichtbaar maken wat er te behalen is in de gebouwde omgeving. Een ‘Planbureau voor de Leefomgeving’. Dat zou geen overheidsinstantie moeten zijn, maar wel gesteund moeten worden door de overheid. Het zou bovenal moeten bestaan uit marktpartijen in samenwerking met de wetenschap. De wetenschap om de bewijslast voor de gebouwde omgeving te organiseren en aan te tonen wat mogelijk is en wat de consequenties zijn in het licht van maatschappelijke winst.
Op welke termijn hebben we dat Heilig Huisje afgebroken dan wel grondig verbouwd?
De aankomende 10 jaar zijn cruciaal voor het klimaatakkoord. Maar je ziet nu een trend van radicalere besluiten.
De besluitvorming wordt over de volle breedte drastischer.
Het goede (in plaats van het minder slecht) begint de norm te worden en dat zal in een stroomversnelling komen. Ik ben er heel positief en hoopvol over! We zullen over drie jaar concluderen dat we ‘ineens’ al een heel eind gekomen zijn.
————
Tot zover Onno over bouwstenen van slappe excuses én een hoopvolle toekomst. Wat vind jij een typisch voorbeeld van een slap excuus? Waar is volgens jou de norm nog steeds om het ‘minder slecht’ te doen in plaats van goed?
Heb jij een ander Heilig Huisje dat je onder de aandacht zou willen brengen? Laat het weten! Beantwoord de vijf Heilige Huisje – vragen via de handige wizard op: heiligehuisjesindebouw.nl.
Volgende week Lajos Walbeek (managing partner Brickton) over het ontbreken van professionele samenwerkingsskills.
Wil je geen Heilig Huisje missen? Volg dan Heilige Huisjes in de Bouw op LinkedIn.
